صحيح البخاري - 79
حَدَّثَنَا مُحَمَّدُ بْنُ الْعَلَاءِ ، قَالَ : حَدَّثَنَا حَمَّادُ بْنُ أُسَامَةَ ، عَنْ بُرَيْدِ بْنِ عَبْدِ اللَّهِ ، عَنْ أَبِي بُرْدَةَ ، عَنْ أَبِي مُوسَى ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَّى اللَّهُ عَلَيْهِ وَسَلَّمَ ، قَالَ : " مَثَلُ مَا بَعَثَنِي اللَّهُ بِهِ مِنَ الْهُدَى وَالْعِلْمِ ، كَمَثَلِ الْغَيْثِ الْكَثِيرِ أَصَابَ أَرْضًا فَكَانَ مِنْهَا نَقِيَّةٌ قَبِلَتِ الْمَاءَ ، فَأَنْبَتَتِ الْكَلَأَ وَالْعُشْبَ الْكَثِيرَ ، وَكَانَتْ مِنْهَا أَجَادِبُ أَمْسَكَتِ الْمَاءَ ، فَنَفَعَ اللَّهُ بِهَا النَّاسَ فَشَرِبُوا وَسَقَوْا وَزَرَعُوا ، وَأَصَابَتْ مِنْهَا طَائِفَةً أُخْرَى إِنَّمَا هِيَ قِيعَانٌ لَا تُمْسِكُ مَاءً وَلَا تُنْبِتُ كَلَأً ، فَذَلِكَ مَثَلُ مَنْ فَقُهَ فِي دِينِ اللَّهِ وَنَفَعَهُ مَا بَعَثَنِي اللَّهُ بِهِ فَعَلِمَ وَعَلَّمَ ، وَمَثَلُ مَنْ لَمْ يَرْفَعْ بِذَلِكَ رَأْسًا وَلَمْ يَقْبَلْ هُدَى اللَّهِ الَّذِي أُرْسِلْتُ بِهِ " ، قَالَ أَبُو عَبْد اللَّهِ : قَالَ إِسْحَاقُ : وَكَانَ مِنْهَا طَائِفَةٌ قَيَّلَتِ الْمَاءَ قَاعٌ يَعْلُوهُ الْمَاءُ وَالصَّفْصَفُ الْمُسْتَوِي مِنَ الْأَرْضِ .
البخاري: أورده في صحيحه
صحيح البخاري: (27/1)
இமாம் புகாரீ (ரஹ்) அவர்கள் அறிவித்துள்ள ஹதீஸ் (ஸஹீஹுல் புகாரீ-79)
நபி (ஸல்) அவர்கள் கூறினார்கள்:
அல்லாஹ் எனக்கு அருளியுள்ள நல்வழி மற்றும் கல்விக்கு உதாரணமாகிறது, ஒரு நிலத்தில் பெய்த பெருமழை போன்றதாகும். அந்த நிலத்தில் நல்ல பகுதியும் உண்டு. அது நீரை உள்வாங்கிக்கொண்டது; அதில் புல்லும் அதிகமான பச்சைச் செடிகொடிகளும் முளைத்தன.அந்த நிலத்தில் தரிசும் உண்டு. அது நீரை (உள்வாங்காமல்) தேக்கிவைத்துக்கொண்டது. அதை இறைவன் மக்களுக்குப் பயன்படச்செய்தான். மக்கள் அருந்தினர்; (தம் கால்நடைகளுக்கும்) புகட்டினர்; விவசாயமும் செய்தனர்.
அந்தப் பெருமழை இன்னொரு வகை நிலத்திலும் பெய்தது. அது (ஒன்றுக்கும் உதவாத) வெறும் கட்டாந்தரை. அது தண்ணீரைத் தேக்கி வைத்துக்கொள்ளவும் இல்லை; அதில் புற்பூண்டுகளை முளைக்கவுமில்லை.
இதுதான், அல்லாஹ்வின் மார்க்கத்தை விளங்கி, அல்லாஹ் எனக்கு அருளியதன் மூலம் பயனடைந்து, தாமும் கற்றுப் பிறருக்கும் கற்பித்தவருக்கு உதாரணமாகும்; அவ்வாறே, அல்லாஹ் எனக்கு அருளியதை ஏறிட்டுப் பார்க்காமலும், எனக்கு அருளப்பெற்ற அல்லாஹ்வின் நல் வழியை ஏற்றுக்கொள்ளாமலும் வாழ்கிற வனுக்கும் உவமையாகும்.
இதை அபூமூசா (ரலி) அவர்கள் அறிவிக்கிறார்கள்.
விளக்கம் :
مفتاح دار السعادة ومنشور ولاية العلم والإرادة (1/ 60):
الْعلم وَالْهدى الَّذِي جَاءَ بِهِ بالغيث لما يحصل بِكُل وَاحِد مِنْهُمَا من الْحَيَاة والنافع والاغذية والادوية وَسَائِر مصَالح الْعباد فَإِنَّهَا بِالْعلمِ والمطر وَشبه الْقُلُوب بالاراضي الَّتِي قع عَلَيْهَا الْمَطَر لانها الْمحل الَّذِي يمسك المَاء فينبت سَائِر انواع النَّبَات النافع كَمَا ان الْقُلُوب تعي الْعلم فيثمر فِيهَا ويزكو وَتظهر بركته وثمرته ثمَّ قسم النَّاس الى ثَلَاثَة اقسام بِحَسب قبولهم واستعدادهم لحفظه وَفهم مَعَانِيه واستنباط احكامه واستخراج حكمه وفوائده .
احدها : اهل الْحِفْظ والفهم الَّذين حفظوه وعقلوه وفهموا مَعَانِيه واستنبطوا وُجُوه الاحكام وَالْحكم والفوائد مِنْهُ فَهَؤُلَاءِ بِمَنْزِلَة الارض الَّتِي قبلت المَاء وَهَذَا بِمَنْزِلَة الْحِفْظ فأنبتت الْكلأ والعشب الْكثير وَهَذَا هُوَ الْفَهم فِيهِ والمعرفة والاستنباط فَإِنَّهُ بِمَنْزِلَة انبات الْكلأ والعشب بِالْمَاءِ فَهَذَا مثل الْحفاظ الْفُقَهَاء اهل الرِّوَايَة والدراية .
الْقسم الثَّانِي : اهل الْحِفْظ الَّذين رزقوا حفظه وَنَقله وَضَبطه وَلم يرزقوا تفقها فِي مَعَانِيه وَلَا استنباطا وَلَا استخراجا لوجوه الحكم والفوائد مِنْهُ فهم بِمَنْزِلَة من يقرا الْقُرْآن ويحفظه ويراعي حُرُوفه واعرابه وَلم يرْزق فِيهِ فهما خَاصّا عَن الله كَمَا قَالَ على ابْن ابي طَالب رضى الله عَنهُ إِلَّا فهما يؤتيه الله عبدا فِي كِتَابه وَالنَّاس متفاوتون فِي الْفَهم عَن الله وَرَسُوله اعظم تفَاوت فَرب شخص يفهم من النَّص حكما اَوْ حكمين وَيفهم مِنْهُ الآخر مائَة اَوْ مِائَتَيْنِ .
فَهَؤُلَاءِ بِمَنْزِلَة الارض الَّتِي امسكت المَاء للنَّاس فانتفعوا بِهِ هَذَا يشرب مِنْهُ وَهَذَا يسقى وَهَذَا يزرع فَهَؤُلَاءِ القسمان هم السُّعَدَاء والاولون ارْفَعْ دَرَجَة واعلى قدرا وَذَلِكَ فضل الله يؤتيه من يَشَاء وَالله ذُو الْفضل الْعَظِيم .
الْقسم الثَّالِث : الَّذين لَا نصيب لَهُم مِنْهُ لَا حفظا وَلَا فهما وَلَا رِوَايَة وَلَا دراية بل هم بِمَنْزِلَة الارض الَّتِي هِيَ قيعان لَا تنْبت وَلَا تمسك المَاء وَهَؤُلَاء هم الاشقياء والقسمان الاولان اشْتَركَا فِي الْعلم والتعليم كل بِحَسب مَا قبله وَوصل اليه فَهَذَا يعلم الفاظ الْقُرْآن ويحفظها وَهَذَا يعلم مَعَانِيه واحكامه وعلومه وَالْقسم الثَّالِث لَا علم وَلَا تَعْلِيم فهم الَّذين لم يرفعوا بهدى الله راسا وَلم يقبلوه وَهَؤُلَاء شَرّ من الانعام وهم وقود النَّار فقد اشْتَمَل هَذَا الحَدِيث الشريف الْعَظِيم على التَّنْبِيه على شرف الْعلم والتعليم وَعظم موقعه وشقاء من لَيْسَ من اهله وَذكر اقسام بني آدم بِالنِّسْبَةِ فِيهِ إِلَى شقيهم وسعيدهم وتقسم سعيدهم الى سَابق مقرب وَصَاحب يَمِين مقتصد وَفِيه دلَالَة على ان حَاجَة الْعباد الى الْعلم كحاجتهم الى الْمَطَر بل اعظم وانهم إِذا فقدوا الْعلم فهم بِمَنْزِلَة الارض الَّتِي فقدت الْغَيْث ....
இப்னுல் கய்யிம் (ரஹ்) அவர்கள் கூறுகிறார்கள்:
நபி (ஸல்) அவர்கள் தாம் கொண்டு வந்த கல்வியையும் நல்வழியையும் மழைக்கு ஒப்பிடுகிறார்கள். அவ்விரண்டின் மூலமும் வாழ்க்கையும், பயன்பாடுகளும், உணவுகளும், மருந்துகளும் அடியார்களுக்கு வேண்டிய அனைத்து நலன்களும் உருவாகின்றன. இவையனைத்தும் கல்வியின் மூலமுமே மழையின் மூலமுமே ஏற்படுகின்றன. மனித இதயங்களை மழை விழும் நிலத்துக்கு ஒப்பிடுகிறார்கள். ஏனெனில், நிலம்தான் தண்ணீர் தேங்கும் இடமாகும். அதையொட்டியே பயனுள்ள அனைத்து வகைத் தாவரங்களும் முளைக்கின்றன. அவ்வாறே இதயங்கள் கல்வியை உள்வாங்கி அதில் பலன்களும் வளர்ச்சியும் ஏற்படுகிறது. அதன் அருள் வளமும் பலாபலனும் வெளிப்படுகிறது.
பிறகு நபி (ஸ)ல் அவர்கள் மனிதர்களை அவர்கள் கல்வியை ஏற்று அதை மனனமிட ஆயத்தமாகி, அதன் பொருளை உள்ளபடி விளங்கி, அதன் சட்டதிட்டங்களை ஆய்வு செய்து, தீர்ப்புகளையும் நன்மைகளையும் வெளிக்கொணரும் விஷயத்தில் மூவ்வகையினராகப் பிரிக்கின்றனர்:
முதலாம் வகையினர்:
மனனமும் விளக்கமும் உடையவர்கள். அவர்கள் கல்வியை மனனமிட்டு சிந்தித்து அதன் பொருள்களை அறிந்து, அதிலிருந்து பல்வேறு விதிகளையும் தத்துவங்களையும் கிடைக்கப்பெறும் கருத்துக்களையும் ஆய்வு செய்பவர்கள். இவர்கள் தண்ணீரை உள்வாங்கிக் கொள்ளும் நிலத்துக்கு ஒப்பாவார்கள். உள்வாங்குதல் என்பது மனலமிடலுக்கு நிகரானது. பிறகு குழல் புல்களையும் ஏராளமான பச்சை செடி கொடிகளையும் அந்நிலம் முளைவிற்கிறது. இது விளங்குதல், தெரிந்து கொள்ளல், ஆய்வு செயல் ஆகியவற்றுக்கு நிகரானதாகும். இது தண்ணீர் மூலம் செடிகொடிகளை முளைவிப்பதற்கு சமமானதாக இருக்கிறது.
இந்நிலம் (மார்க்கத்தின் சட்டங்களை) மனனமிட்டுள்ள சட்டவல்லுனர்களுக்கும் அறிவிப்பாளர் தொடர்களையும் அதில் உள்ள ஹதீஸ்களையும் அறிவித்துள்ள ஹதீஸ்கலை அறிஞர்களுக்கும் நிகரானவையாகும்.
இரண்டாம் வகையினர்:
மார்க்க ஞானத்தை மனனமிட்டு எழுதிப் பாதுகாத்து அறிவிப்புச்செய்யும் அறிஞர்கள் ஆவர். இவர்களுக்கு அந்த மார்க்க ஆதாரங்களை விளங்கிக்கொள்ளவோ ஆய்வு செய்யவோ அதிலிருந்து பல்வேறு தீர்ப்புகளையும் பயனுள்ள கருத்துக்களையும் வெளிக்கொணரும் ஆற்றலோ வழங்கப்படாதவர்கள்.
இவ்வகையினர் குர்ஆனை ஓதி அதனை மனனமிட்டு அதன் எழுத்துகளையும் குறியீடுகளையும் பேணிக்காப்பர். அதிலிருந்து அல்லாஹ்வைப் பற்றியோ தனிப்பட்ட எந்த விளக்கமும் அளிக்கப்பட்டிருக்கமாட்டார்கள்.
அலீ பின் அபீதாலிப் (ரலி) அவர்கள் அல்லாஹ்வின் வேதத்திலிருந்து ஒரு முஸ்லிமான மனிதருக்கு வழங்கப்படும் விளக்கத்தையும் தவிர (வேறுறெதுவும் எங்களிடம் இல்லை)" என்று கூறி கூற்று இங்கு ஒப்பிட்டு நோக்கத் தக்க தூதரும் (அறிவிப்பாளர்: அபூஜுஹைஃபா (ரலி); நூல் புகாரீ:111)
அல்லாஹ்வையும் அவனுடைய தூதரையும் அறிந்துகொள்வதில் மக்களில் ஒவ்வொருவரும் வேறுபட்ட நிலையிலையே உள்ளனர். இதில் அவர்களுடைய மிகப்பெரும் வேறுபாடு காணப்படுகிறது.
ஒருவர் ஒரு மூலச்சொல்லிலிருந்து ஒரு விதியை அல்லது இரு விதிகளை அறிந்து கொள்கிறார். மற்றொருவர் அதிலிருந்து நூறு அல்லது இருநூறு விதிகளை அறிந்து கொள்கிறார். இவ்வகையினர் தண்ணீரை மேலோட்டமாக தேக்கி வைத்துக்கொண்ட நிலத்துக்கு நிகரானவர்கள். அதன் மூலம் மக்கள் பயனடைகின்றனர். ஒருவர் அதிலிருந்து குடிக்கிறார். மற்றவர் நீர் பாய்ச்சுகிறார், இன்னொருவர் அதிலிருந்து விவசாயம் செய்கிறார். மேற்கண்ட இருவகையினரும் நற்பாகியவான்களே.
ஆயினும் முதலாம் வகையினரே தகுதியால் உயர்ந்தவர்களும் கண்ணியத்தால் உயர்ந்தவர்களும் ஆவர். இது அல்லாஹ்வின் பேரருள்தான் நாடியோருக்கே அல்லாஹ் அதை வழங்குகிறான். அல்லாஹ் மகத்தான பேரருளுக்கு உரிமையாளன்.
மூன்றாம் வகையினர்:
மனனமோ விளக்கமோ அறிவிப்பாளர் தொடர் ஞானமோ, ஹதீஸ் அறிவோ சிறிதளவும் இல்லாதவர்கள். மாறாக, இவர்கள் எந்தச் செடியும் முளைக்காத தண்ணீரைத் தேய்க்காத கட்டாந்தரைக்குச் சமமானவர்கள்.
இவர்கள்தான் நல்வாய்ப்பு அற்றவர்கள்.
முந்திய இருவகையினரும் கற்றலிலும் கற்பிப்பதிலும் கூட்டாகினர். ஒவ்வொருவரும் தமக்கு முன்னாலுள்ளதையும் தாம் சென்றடைந்ததையும் வைத்து மதிக்கப்படுகின்றனர். ஒருவர் குர்ஆனின் வார்த்தைகளை அறிகிறார்; மனனமிடுகிறார். மற்றவர் அதன் பொருள்களையும் அதிலுள்ள சட்டதிட்டங்களையும் அதிலுள்ள பல்வேறு கலைகளையும் அறிகிறார். மூன்றாம் வகையினரோ அவர்களுக்கு கல்வியும் இல்லை; கற்பித்தலும் இல்லை அவர்கள்தான் அல்லாஹ் அருளிய நல்வழியை ஏறிட்டுப் பார்க்காதவர்கள்; ஏற்காதவர்கள். இவர்கள்தான் கால்நடைகளைவிட மோசமானவர்கள். இவர்களே நரகத்தின் எரிபொருள்.
இது கற்றல் மற்றும் கற்பித்தலின் சிறப்பு குறித்து விழிப்புணர் வூட்டும் மகத்தான செய்தியையும் கல்வி பெற்றவரின் மகத்துவத் தையும் அந்தத் தகுதி இல்லாதவரின் துர்பாக்கியம் குறித்த செய்திகளை உள்ளடக்கிய மகத்தான நபிமொழியாகும்.
ஆதமுடைய மக்கள் நற்பாக்கியமுடையோர் நற்பாக்கிய மற்றோர் என்றும் பாக்கியம் உடையோர்களில் இறைநெருக்கம் பெற்ற முந்தியவர், வலப்பக்கம் உடையவர், நடுநிலையானவர் என பலவகையினரை நினைவு கூறுகிறார்கள்.
இந்த ஹதீஸ் மக்களுக்கு மழை எந்த அளவு தேவையானதோ அதைப் போன்றே கல்வியும் தேவையுடையதாகும்.
தேவை ஏன் அதைவிட கூடுதல் தேவையுடையதாகும்; கல்வியை இழந்துவிட்டவர்கள் மழையை இழந்த நிலத்துக்கு ஒப்பானவர்கள் எனத் தெரிவிக்கிறது...
(மிஃப்தாஹு தாரிஸ் ஸஆதா- 1/247)
--------
மொழிப்பெயர்ப்பு : அப்துல்லாஹ் பப்ளிகேஷன்ஸ் மொழிப்பெயர்ப்பு குழு.